Web Tabanlı Öğretim Yazılımlarının Hazırlanması
Web teknolojileri, öğrenciye değişik öğrenim deneyimleri sunan ve farklı ihtiyaçlara cevap veren çeşitli türlerde ders hazırlayabilme olanağı sağlamaktadır. Bazı dersler belirli öğrenciler için öğrenme sürecini ve hızını belirleyen eğitmen-yönetimli (instructor-led) türde hazırlanır. Bazı derslerde ise öğrenciler kendi öğrenme sürecini, hızını kendi belirler ve yalnızca bilgisayarla etkileşim içindedir. Bu tip derslere öğrenci-yönetimli (learner-led) ders adı verilmektedir.
Eğitim tasarımcılarının tasarım sırasında karar vermek zorunda oldukları en önemli konulardan biri eğitmenin rolüdür. Web tabanlı öğretim (WTÖ) eğitmenin değerini göz ardı etmemektedir.
"Öğretmenin liderliği, öğrencileri gözlemlemesi, ipuçları ve hatırlatıcı notlar sağlaması, dönütleri, öğrenciye model oluşturma özelliği gibi rolleri her öğrenim sistemi için güçlü katma değerlerdir." (Oliver ve diğerleri, 1996).
Her ne kadar WTÖ eğitmen veya öğrenci yönetimli iki temel türde ders hazırlama biçimi önerse de, tasarımı yaparken her zaman sadece eğitmen-yönetimli veya sadece öğrenci-yönetimli ders hazırlamak yerine, her ikisinin de özellikleri kullanılarak karma bir plan çerçevesinde uygulama hazırlanabilmektedir. Horton (2000, s.55) bunu şu şekilde tablolaştırmıştır :
Eğitici ve Öğrenci Yönetimli Öğretimin Yararları
|
Eğitici-yönetimli Öğretimin Yararları
|
Öğrenci-yönetimli Öğretimin Yararları
|
|
Eğitici çıktıkça soruları cevaplandırabilir veya problemleri çözebilir.
|
Öğrenciler ders sonrasında ihtiyaç duydukları kendileri güveni geliştirirler.
|
|
Eğiticiler motivasyona ihtiyacı olabilen öğrencilerle gerekli ilgiyi gösterir.
|
Öğrenciler eğitmenin zaman çizelgesine uyma zorunluluğunda değildir.
|
|
Eğitici sınıfın ihtiyaçları doğrultusunda dersi yeniden ayarlayabilir.
|
Öğrencilerin tamamı aynı kalitede öğrenim deneyimini yaşar.
|
|
Eğiticiler otomatik puanlama için zor olan test ve aktiviteleri notlandırabilir.
|
Öğrenciler bilinmezlik ve gizlilikten hoşlanırlar. Öğretmenlerin "kötü bakışlarına" maruz kalmazlar.
|
|
Eğiticiler empati kurabilir, destekleyici sözler söyleyebilir, öğrencileri olumlu yönde etkileyebilir.
|
|
Horton'a göre (2000, s.55-58) web tabanlı öğretim uygulamalarının çoğu derse eğitmen-yönetimli başlar, dersin işleyişi sürecinde yavaş yavaş öğrenci kontrolü alır. Önce eğitmen dersin hızını, aktiviteleri, bilginin sunumunu ve sonuçların notlandırması ölçütleri gibi ayarlamaları belirler. Ders ilerledikçe eğitmenin rolü ve sorumlulukları gruplar veya bireysel öğrencilerin kontrolü almaya başlamasıyla değişmeye başlar. Dersin sonunda öğrenciler öğrenim deneyimlerini uygulamaya koymak için hazırdırlar.
Hazırlık aşamasında zor karar verilen konulardan biri de WTÖ dersinin eş-zamanlı (synchronous) mı yoksa farklı-zamanlı (asynchronous) mı verileceğidir. İki terimde birçokları tarafından sıklıkla karıştırılmaktadır. Aslında karmaşayı ortadan kaldırmak için sorulacak soru önerisi şudur : "Öğrenciler öğrendiklerini kontrol edebilirler mi ?"
Eş-zamanlı (Synchronous)
Genel anlamda eş-zamanlı terimi bir aktivitede bulunan herkesin aynı anda etkinlik göstermesidir. Bu tarz uygulamalar bazen gerçek-zamanlı (real-time) veya canlı (live) etkinlikler olarak adlandırılmaktadırlar. Bu etkinliklere örnek olarak, sohbet oturumları, ekran paylaşımları, beyaz tahta (whiteboard) oturumları veya video telekonferans oturumları gösterilebilir.
Farklı-zamanlı (Asynchronous)
Katılımcıların istedikleri zaman katılım gösterdikleri aktivitelerdir. Süreklilik ihtiva eden web sayfaları ve otomatik olarak notlandırılan testler farklı-zamanlılık (öğrenciler istedikleri zaman okuyabilirler) özelliği içermektedir (Horton, 2003, s.56).
Eş-zamanlı olarak tasarlanan derslerde öğrenciler aktiviteleri ve uygulamaları kendi özelliklerine bağlı kalarak uygularlar. Farklı-zamanlı derslerde de belirlenmiş bir bitiş tarihi, süreli testler ve "anında dönüt" sağlayan testler bulunmaktadır. Yoğun iş programı olan kişilerin işlerinden dersleri alabilmeleri için mutlara dersleri bir zaman çizelgesine oturtmaları gerekmektedir. Bu tarz dersler ancak birkaç saatliğine eş-zamanlı olabilir. Öğrenciler global olarak farklı yerlerdeyse, farklı zaman diliminde veya farklı resmi / dini tatilleri olan ülkelerdeyseler, başkalarıyla aynı zamanda bir yerde bulunabilmeleri oldukça zor olabilmektedir. Araştırmalar eş-zamanlı derslerin çoğunlukla akademik amaçlı kullanımlarda, farklı-zamanlı derslerin ise endüstri ve sanayi alanlarında tercih edildiğini göstermektedir.
|
Eğitim Teknolojileri